Pośrednictwo w chrześcijaństwie

Słowo „pośrednik“ (gr. mesidios, mesistes) pochodzi z zakresu języka świeckiego i oznacza arbitra w sporze, głównie politycznym, który należy rozstrzygnąć między przedstawicielami dwóch partii. W użyciu religijnym słowo to oznacza również 2 różne płaszczyzny, z których jedną jest Bóg, a drugą- człowiek. Między nimi istnieje ogromna przepaść. Pośrednikiem musi być zatem ktoś, kto potrafi obie te płaszczyzny ze sobą połączyć. W religii egipskiej była to osoba faraona, uważanego za istotę boskiego pochodzenia.

Inaczej ideę pośrednika wyrażali żydzi. Mieli oni swoje wyobrażenie Boga, którego od VIII wieku przed Chrystusem przedstawiali jako Stwórcę całej rzeczywistości. Według nich pośrednikiem łączącym dwie oddzielone płaszczyzny było stworzenie. Osobą, która pośredniczyła między Jahwe a Narodem Wybranym był najpierw Mojżesz. Działał on na rozkaz samego Boga. On wyprowadza Naród Wybrany z niewoli egipskiej, on nadaje mu od Boga prawo, on zawiera w jego imieniu przymierze z Bogiem.

W późnym judaizmie rolę pośrednika, którego głównym zadaniem było egzekwowanie Prawa Bożego oraz wstawiennictwo za Narodem Wybranym, przejmuje anioł Jahwe. Mniej więcej 1000 lat przed narodzeniem Chrystusa pojawiają się kolejni pośrednicy między Bogiem a ludem, mający konkretne postaci, powołani przez Boga i czerpiący moc z tegoż powołania. Są to królowie: Saul, Dawid i Salomon, którzy zostali namaszczeni przez Boga za pośrednictwem proroka. Natomiast prorocy więksi, a następnie kapłani sprawujący kult świątynny, pełnią rolę pośredników, wypraszając u Boga łaskę lub przekleństwo dla swego ludu przez modlitwy i składane ofiary kultowe.

Nowy Testament wprowadza całkiem nową ideę pośrednictwa. Wypływa ona z tajemnicy Wcielenia Boga w Jezusie Chrystusie (1 Tm 2,5). W oparciu o tak rozumiane pośrednictwo teologia chrześcijańska buduje w swojej tradycji trzy zasadnicze Jego obrazy- jako Syn Ojca, jako Bóg- Człowiek i jako nasz zastępca i reprezentant przed Bogiem.